شنبه ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۳

از یونانی کهن به پارسی میانه

ارزیابی چگونگی واژه‌سازی خرددوشکانه[=فلسفی] در زبان پارسی میانه
سخنران: داریوش درویشی
تعداد جلسات: ۴ جلسه
زمان برگزاری: دوشنبه‌ها ساعت ۱۸ تا ۱۹:۳۰
جلسه اول: ۹ بهمن ماه ۱۴۰۲
مهلت ثبت‌نام:۸ بهمن ماه ۱۴۰۲

در روزگار ساسانیان، شماری از نوشته‌های فلسفی یونانیان به زبان پارسی میانه ترجمه شد. امروزه نشانی از خود این ترجمه‌ها بر جای نیست، با این همه، شماری از واژگان فلسفی در نوشته‌های پارسی میانه آشکار می‌کنند که نویسندگان این زبان، با این انگاره‌ها بیگانه نبوده‌اند. در نشست‌های چهارگانه‌ی پیش رو، نخست خواهیم کوشید جنبش برگردان نوشته‌های یونانی را به زبان پارسی میانه ارزیابی کنیم؛ سپس نگاهی به توانایی‌های این زبان برای بازتاب انکاره‌های فلسفی خواهیم داشت. سپس شماری از واژگان فلسفی ساخته شده در این زبان، و کاربرد آنها در متن‌های پارسی میانه، مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت. شماری از آنها، پس از اسلام و برای بازسازی سویه‌ی فلسفی زبان پارسی نو از سوی ناصر خسرو قبادیانی و پور سینا به کار رفته است، که در همین نشست‌ها از شماری از آنها یاد خواهد شد. در پایان، کوشش خواهد شد فرازهایی از نوشته‌های پارسی میانه با درون‌مایه‌ی فلسفی خوانده و ارزیابی شود. امید می‌رود این نشست‌ها به آشنایی هر چه بیشتر شرکت‌کنندگان با توانایی‌های زبان‌های یونانی کهن و پارسی میانه بینجامد.